Brytyjskie służby przechwyciły miliony funtów w kryptowalutach pochodzących z przestępstw.

Od czasu wprowadzenia nowych przepisów w zeszłym roku, władze w Wielkiej Brytanii, współpracując z systemem sądownictwa, skutecznie zablokowały aktywa kryptowalutowe o wartości około 6 milionów funtów, które pochodzą z nielegalnej działalności. Historycznie, waluty cyfrowe, takie jak Bitcoin, były wykorzystywane przez przestępców do różnych nielegalnych celów, w tym prania pieniędzy, unikania podatków i finansowania terroryzmu, często przy minimalnym nadzorze.

Uznając rosnące zagrożenia w sferze aktywów cyfrowych, ministrowie Wielkiej Brytanii spotkali się w kwietniu 2024 roku, aby zainicjować bardziej zdecydowane działania egzekucyjne. Ta inicjatywa upoważniła policję, różne organy ścigania oraz HM Revenue and Customs (HMRC) – krajowy urząd skarbowy – do zamrażania podejrzanych rachunków finansowych i portfeli kryptowalutowych.

Zgodnie z tymi wzmocnionymi uprawnieniami, organy ścigania w Wielkiej Brytanii mogą konfiskować dochody, co do których istnieje podejrzenie, że są powiązane z działalnością przestępczą. Obejmuje to uprawnienie do zamrażania portfeli kryptowalutowych na okres do trzech lat. Trwałe zajęcie aktywów cyfrowych wymaga orzeczenia sądu potwierdzającego, że aktywa zostały uzyskane w wyniku nielegalnych działań.

Wzmocnione środki egzekucyjne przynoszą rezultaty

Analiza dokumentów sądowych z ostatnich sześciu miesięcy wskazuje, że największa pojedyncza akcja zamrożenia i zajęcia kryptowalut dotyczyła kwoty około 1,5 miliona funtów. Dokumenty sądowe ujawniły, że środki te były przechowywane w portfelu zarządzanym przez amerykańską giełdę kryptowalut, Coinbase. Tożsamość właściciela portfela pozostaje nieujawniona. Nakaz złożony przez HMRC 18 marca szczegółowo opisywał potencjalne powiązania między tymi funduszami a uchylaniem się od opodatkowania.

Sugeruje się, że dodatkowe fundusze mogły zostać zamrożone między kwietniem a wrześniem 2024 roku. Jednak dostępność danych za pośrednictwem Courtdesk, internetowego repozytorium postępowań sądowych w Anglii i Walii, jest ograniczona do ostatniego roku ze względu na ograniczenia prawne. Według Nicka Barnarda, eksperta prawnego specjalizującego się w brytyjskim prawie kryptowalutowym i partnera w Corker Binning, obecna kwota 6 milionów funtów stanowi stosunkowo niewielką sumę w porównaniu z ogromnymi sumami zaangażowanymi w nielegalne transakcje kryptowalutowe każdego dnia, kontrastując ją z zajęciami z tradycyjnych rachunków finansowych.

Pan Barnard zauważył, że nowe ramy egzekucyjne rozpoczęły działalność dopiero w kwietniu 2024 r., co sugeruje, że agencje wciąż się dostosowują i zwiększają swoje wysiłki. Jednocześnie prawniczka Siobhain Egan podkreśliła, że rząd coraz częściej przeznacza zasoby na agresywną walkę z praniem pieniędzy, co wyjaśnia niedawny wzrost liczby nakazów zamrożenia. Pani Egan, która reprezentuje osoby, których aktywa zostały zamrożone, przewiduje znaczny wzrost, potencjalnie “tsunami nakazów zamrożenia”, w najbliższej przyszłości.

Taktyki operacyjne

Raporty wskazują, że brytyjscy śledczy zazwyczaj przeprowadzają dokładne prace przygotowawcze przed wystąpieniem do sądu o zgodę na zamrożenie aktywów w portfelach podejrzanych. To ukryte podejście ma na celu uniemożliwienie osobom przenoszenia środków po uzyskaniu wiedzy o śledztwie. “Jeśli policja prowadzi poważne śledztwo w sprawie zorganizowanych przestępców piorących pieniądze za pośrednictwem kryptowalut, podejmie kroki w celu zajęcia aktywów przed sfinalizowaniem śledztwa”, wyjaśniła pani Egan. Dodała, że właściciele docelowych funduszy mogą następnie zostać zaproszeni na przesłuchanie, pomagając władzom w rozwijaniu ich spraw.

Pani Egan przyznała, że władze mają uzasadnione obawy dotyczące niewłaściwego wykorzystywania aktywów cyfrowych do nielegalnych celów. Stwierdziła, że nowo przyznane uprawnienia odgrywają zasadniczą rolę w zamykaniu luk w śledztwach, uznając, że organy ścigania początkowo miały trudności z dotrzymaniem kroku gwałtownej ewolucji krajobrazu kryptowalut. “HMRC bardzo chętnie zajmuje się uchylaniem się od opodatkowania i całkiem dobrze się do tego zabiera. Krajowa Agencja ds. Przestępczości (NCA) również jest bardzo agresywna”, zauważyła.

Publiczne dane sugerują, że znaczna część osób dotkniętych zajęciami i zamrożeniami aktywów to obcokrajowcy. Szacuje się, że na całym świecie aktywa cyfrowe ułatwiły w zeszłym roku nielegalne transakcje o wartości około 51 miliardów dolarów, co stanowi wzrost w porównaniu z wcześniej odnotowanymi 46 miliardami dolarów. Liczba ta nie obejmuje znacznych sum przywłaszczonych przez Sama Bankmana-Frieda, współzałożyciela FTX, który obecnie przebywa w więzieniu za oszukiwanie klientów i inwestorów.

Zmieniające się trendy w nielegalnym wykorzystaniu kryptowalut

Badania, w tym raporty Chainalysis, wskazują na zmianę preferencji przestępców od Bitcoin w kierunku stablecoinów w przypadku nielegalnych transakcji. Do około 2020 roku Bitcoin był dominującą kryptowalutą w tej domenie. Obecnie coraz bardziej preferowane są tokeny powiązane z walutami fiducjarnymi, głównie dolarem amerykańskim.

Pan Barnard zwrócił uwagę, że wielu policjantów i śledczych finansowych ma ograniczoną wiedzę specjalistyczną na temat branży kryptowalut, a alokacja zasobów na zrozumienie i badanie przestępstw związanych z kryptowalutami w Wielkiej Brytanii pozostaje w tyle. Zauważył, że znacznie więcej zasobów przeznacza się na badanie prania pieniędzy z udziałem gotówki i tradycyjnych metod finansowych niż na kryptowaluty. Uznając, że dochody z przestępstw, takich jak handel narkotykami i bronią, są czasami prane za pośrednictwem kryptowalut, podkreślił, że gotówka często pozostaje głównym medium dla takich dochodów.

Pan Barnard podsumował, że zamrażanie środków przechowywanych na uznanych giełdach kryptowalut jest praktyczną strategią egzekucyjną, wykorzystującą powiązania regulacyjne Wielkiej Brytanii w celu zapewnienia zgodności.

Warto odnotować przypadek w Wielkiej Brytanii, który dotyczył zajęcia Bitcoinów o wartości około 4,5 miliarda funtów od byłej pracownicy baru z jedzeniem na wynos w zeszłym roku. 42-latka wyprała około 5 miliardów funtów pochodzących z oszustwa inwestycyjnego, wykorzystując dochody na sfinansowanie ekstrawaganckiego stylu życia. Władze wyszczególniły zakupy, w tym pojazd o wysokiej wartości i umieszczenie jej dziecka w drogiej prywatnej szkole w pobliżu jej rezydencji wartej 5 milionów funtów. Została zatrzymana podczas próby stworzenia globalnego portfela nieruchomości, w tym wysiłków zmierzających do nabycia rezydencji w Hampstead o wartości 23 milionów funtów, willi w Toskanii o wartości 10 milionów funtów i nieruchomości w Dubaju. W maju 2024 roku została skazana na sześć lat więzienia.