Stosunki między Stanami Zjednoczonymi pod przywództwem prezydenta Donalda Trumpa a Arabią Saudyjską, kierowaną przez księcia koronnego Mohammeda bin Salmana (MBS), stanowią złożone wzajemne oddziaływanie wspólnych interesów i rozbieżnych celów. Chociaż między przywódcami istnieje osobiste porozumienie, ich obecne interakcje są silnie uwarunkowane odrębnymi priorytetami narodowymi i palącymi realiami gospodarczymi, w szczególności dotyczącymi globalnych rynków energii i stabilności regionalnej.
Różne Programy Działania w Rijadzie
Zaangażowanie prezydenta Trumpa w relacje z Arabią Saudyjską często kładzie nacisk na zapewnienie USA korzyści ekonomicznych, a dyskusje podobno obejmują potencjalne amerykańskie inwestycje sięgające nawet 1 biliona dolarów. Proponowane umowy obejmują różne sektory, w tym sprzęt wojskowy, technologię, sztuczną inteligencję, transport oraz metale ziem rzadkich. Jednakże ten nacisk na zawieranie umów zbiega się ze znacznymi naciskami fiskalnymi na Rijad. Niższe ceny ropy w ciągu ostatnich czterech lat napięły saudyjski budżet, tworząc sytuację, w której Królestwo bardziej potrzebuje inwestycji wewnętrznych niż dużych nowych zobowiązań wydatkowych.
Podczas gdy prezydent Trump może koncentrować się na zyskach transakcyjnych i głośnych ogłoszeniach, MBS wydaje się być zainteresowany wykorzystaniem tej relacji do zdobycia przewagi dyplomatycznej. Książę koronny pozycjonuje Arabię Saudyjską jako potencjalnego mediatora, oferując wsparcie dla inicjatyw pokojowych dotyczących Gazy, Ukrainy, Syrii, Libanu i Jemenu. Ponadto podejmowane są wysiłki, aby odwieść USA od popierania potencjalnych izraelskich działań wojskowych przeciwko Iranowi. Rijad stał się także miejscem wielostronnych dyskusji, goszcząc rozmowy między Rosją a Ukrainą, co wzmacnia jego postrzeganą rolę w globalnej dyplomacji. Ali Shihabi, doradca projektu NEOM, zauważył, że ta strategia „wzmacnia prestiż i miękką siłę Arabii Saudyjskiej”.
Wykorzystanie Relacji
Fundament obecnej dynamiki został prawdopodobnie położony podczas długiego spotkania w Waszyngtonie w 2017 roku. Prawie dziesięć lat później relacje trwają, choć w innych globalnych okolicznościach. Obecne interakcje prezydenta Trumpa na Bliskim Wschodzie, zaczynając od Rijadu, a następnie odwiedzając ZEA i Katar, podkreślają regionalne znaczenie Królestwa. Ważne wydarzenie zaplanowane w Diriyah, rodowej siedzibie saudyjskiej rodziny królewskiej, ma dodatkowo umocnić wizerunek MBS jako centralnej postaci władzy w regionie z perspektywy Waszyngtonu.
Poza geopolityką, mieszają się powiązania osobiste i biznesowe. Saudyjski państwowy fundusz majątkowy inwestował w przedsięwzięcia związane z Jaredem Kushnerem, a nieruchomości należące do Trumpa gościły wydarzenia LIV Golf. Dodatkowo, Eric Trump ogłaszał projekty deweloperskie z udziałem saudyjskich partnerów podczas podróży do regionu, co podkreśla zacieranie się granic między relacjami politycznymi a interesami rodzinnymi.
Wizja 2030 i Realia Gospodarcze
Głównym celem MBS jest wykorzystanie kontaktów z prezydentem Trumpem do nadania impetu Wizji 2030, ambitnemu planowi transformacji narodowej Arabii Saudyjskiej. Chociaż inicjatywa przyniosła znaczące reformy społeczne, takie jak zwiększony udział kobiet w sile roboczej i rozwijający się sektor rozrywki, a także zapewniła prawa do organizacji Expo 2030 i męskich Mistrzostw Świata w 2034 roku, boryka się ze znacznymi trudnościami w przyciąganiu kapitału zagranicznego. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne odnotowały spadki przed rokiem 2024, a flagowe projekty, takie jak futurystyczne miasto NEOM, wymagają znacznego finansowania zewnętrznego, aby zrealizować swoją skalę. Relacja z administracją Trumpa jest przez niektórych postrzegana jako potencjalna droga do ożywienia zainteresowania inwestorów.
Pragmatyczne Partnerstwo
Pomimo różnicy wieku (Trump ma 78 lat, MBS 39), obserwatorzy zauważają pewien stopień wzajemnego zrozumienia między przywódcami. Obaj prowadzili przełomowe programy – Trump ze swoimi politykami gospodarczymi „America First”, a MBS z wewnętrzną konsolidacją władzy, działaniami na rzecz dywersyfikacji gospodarki i reformami społecznymi, czasami nazywanymi przez byłego amerykańskiego dyplomatę Davida Rundella „momentem w stylu MAGA” dla Arabii Saudyjskiej. To postrzegane dostosowanie było widoczne, gdy Trump, przemawiając w Miami, chwalił Arabię Saudyjską i rolę MBS w ułatwianiu dyskusji związanych z Ukrainą.
Jednak wyzwania pozostają. Międzynarodowe reperkusje po zabójstwie dziennikarza Jamala Khashoggiego w 2018 roku doprowadziły do prób izolacji MBS, choć administracja Trumpa utrzymywała kontakty. Relacje ochłodziły się pod rządami kolejnej administracji Bidena z powodu sporów dotyczących produkcji ropy i obaw o prawa człowieka, co skłoniło Arabię Saudyjską do zacieśnienia więzi z Chinami i Rosją, a nawet do rozważenia członkostwa w bloku gospodarczym BRICS, choć ostateczna decyzja wciąż oczekuje.
Hania to prawdziwa pasjonatka technologii, która potrafi godzinami dyskutować o zastosowaniach smart kontraktów i możliwościach sieci DeFi. Zawsze ma przy sobie notatnik, w którym zapisuje pomysły na nowe projekty kryptowalutowe i giełdowe. Znajomi żartują, że jeśli nie widzisz jej wśród ludzi, to pewnie testuje właśnie kolejną platformę stakingu – i udaje, że robi pranie!