Globalny zasięg syndykatów przestępczości zorganizowanej wywodzących się z Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej rośnie, coraz częściej wykorzystując technologie cyfrowe do ułatwiania nielegalnych działań. Istotny raport Biura Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC) podkreśla, jak grupy te wykorzystują kryptowaluty, nielegalne operacje wydobywcze i zaszyfrowane platformy komunikacyjne do prania pieniędzy i prowadzenia złożonych oszustw transgranicznych.
Złożone operacje przestępcze wykorzystujące technologię
Transnarodowe organizacje przestępcze szczegółowo opisane w raporcie UNODC, „Inflection Point: Global Implications of Scam Centres, Underground Banking and Illicit Online Marketplaces in Southeast Asia”, wykazują wyraźną ewolucję swoich metod. Grupy te tworzą złożone ekosystemy online, często wykorzystując regiony o słabym nadzorze regulacyjnym w Azji, Afryce i na Pacyfiku. Ich infrastruktura obejmuje nielicencjonowane giełdy kryptowalut, zaszyfrowane narzędzia do przesyłania wiadomości, takie jak Telegram, oraz wykorzystanie stablecoinów do zacierania śladów finansowych i wspierania oszustw na skalę przemysłową.
Straty finansowe przypisywane oszustwom orkiestrowanym przez te grupy w Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej osiągnęły miliardy w samym 2023 roku, z czego znaczna część jest bezpośrednio związana z oszustwami kryptowalutowymi. Podmioty takie jak Huione Guarantee i działająca pod nową nazwą sieć Haowang zostały zidentyfikowane jako znaczący facilitatorzy tej podziemnej gospodarki. Haowang, z siedzibą w Kambodży, rzekomo szczyci się ponad 970 000 użytkowników i opracował własny stablecoin, blockchain, giełdę i platformy gier online zaprojektowane specjalnie w celu ominięcia kontroli rządowych.
Rola nielegalnego wydobycia kryptowalut
Nielegalne wydobycie kryptowalut stało się kluczowym narzędziem dla tych przedsiębiorstw przestępczych. Oferuje metodę generowania aktywów cyfrowych, w dużej mierze unikając kontroli w ramach przeciwdziałania praniu pieniędzy (AML). Kluczowym aspektem tych operacji jest kradzież energii elektrycznej i wykorzystanie instalacji poza siecią energetyczną, co znacznie obniża koszty i utrudnia identyfikowalność.
Praktyka ta stanowi znaczne obciążenie dla lokalnej infrastruktury, czasami powodując rozległe przerwy w dostawie prądu, co zaobserwowano w regionach takich jak Libia. Władze odkryły liczne nielegalne operacje wydobywcze:
- W marcu tajska policja odkryła 63 maszyny do wydobycia w opuszczonych budynkach, zdalnie sterowane i odpowiedzialne za kradzież energii elektrycznej o wartości ponad 300 000 dolarów.
- Eksplozja domu w Malezji w lutym doprowadziła do odkrycia ukrytej instalacji do wydobycia kryptowalut.
- Okresowe przerwy w dostawie prądu w Iranie pod koniec 2024 roku wzbudziły obawy, że nieautoryzowane wydobycie przyczynia się do niestabilności sieci energetycznej.
Pilna potrzeba współpracy międzynarodowej
Raport UNODC podkreśla szybką profesjonalizację i ekspansję geograficzną tych sieci przestępczych, opisując sytuację jako osiągającą „punkt zwrotny”. Agencja podkreśla krytyczną potrzebę pilnych działań wielostronnych w celu przeciwdziałania temu rosnącemu zagrożeniu. Zalecenia obejmują wzmocnienie monitorowania oszustw wykorzystujących kryptowaluty, umocnienie ram prawnych dla odzyskiwania aktywów i prowadzenia dochodzeń, a także poprawę koordynacji transgranicznej poprzez efektywną wymianę informacji między organami ścigania na całym świecie.
Według Benedikta Hofmanna, pełniącego obowiązki regionalnego przedstawiciela UNODC, ekspansja zachowuje się agresywnie, migrując zamiast zanikać, gdy jest zwalczana lokalnie. Wymaga to skoordynowanej globalnej odpowiedzi, aby skutecznie zdemontować te coraz bardziej złożone operacje przestępcze.
Jerry od lat związany jest z rynkami finansowymi i specjalizuje się w analizie trendów kryptowalutowych. Swoje doświadczenie zdobywał w różnych zakątkach świata, a każdą wolną chwilę spędza na śledzeniu wykresów i czytaniu nowości z branży blockchain. Plotka głosi, że potrafi rozpoznać spadek Bitcoina nawet przez sen – i wtedy budzi się, by zapytać: „A może to tylko korekta?”